Er. is een advies uitgebracht over het gebruik van de 3500 MHz band voor 5G in Nederland.
Het gaat nog even duren.
Ik heb er geen vertrouwen meer in, dat 3.5Ghz op korte termijn er aan gaat komen. Ik denk dat providers serieus moeten kijken naar hoe zij 5G capaciteit kunnen vergroten.
Denk aan SA maken van het 5G netwerk Ă©n frequenties toevoegen. Tot nu gebruikt T-Mobile bijvoorbeeld allen band 28 voor 5G.
Ik vind december 2023 nog positief eigenlijk… Gezien het gedoe met Inmarsat had ik echt nog jaren later verwacht.
T-Mobile en KPN kunnen hun band 38 sowieso inzetten voor 5G.
Wat voegt 5G SA toe als de hogere frequenties niet gebruikt gaan worden? En dan bedoel ik ook de investering die terugverdient moet worden door de providers.
Dan kunnen ze een tweede band inzetten naast de primaire. Met een 4G-core kan dat niet goed heb ik begrepen. KPN lijkt heel veel Band 38 uitgerold te hebben maar die band weinig in te zetten. Met een 5G-core kunnen ze daar stevig gebruik van gaan maken, met veel van de voordelen die de 3500 MHz band biedt.
Zoals Frank al zegt draagt 5GSA niet heel veel bij. Sterker nog, de meeste telefoons ondersteunen geen 5G+4G ENDC (5G primair met 4G carriers ernaast, andersom dan wat we nu hebben). Dus dan verlies je in feite alleen maar pieksnelheid naar de apparaten.
Een tweede 5G band inzetten is wel mogelijk, ook wel met NSA en met een 4G-core (hoewel de nieuwe cores al goed opschieten). Persoonlijk verwacht ik wel dat binnen nu en een jaar een van de providers een extra band op 5G gaat inschakelen, en dan is b38 heel aantrekkelijk. Ook bij T-Mobile is b38 nu steeds rustiger aan het worden. Want 4G FDD + 5G FDD + 4G TDD is niet mogelijk op alle telefoons die nu in de omloop zijn. Er komen steeds meer 5G telefoons, dus steeds minder belasting op b38. Dat is eigenlijk ook het enige waarmee je daadwerkelijk extra capaciteit kan toevoegen. Een FDD band omzetten van 4G naar 5G levert geen extra capaciteit op, en DSS al helemaal niet.
Het is eigenlijk ook de enige logische verklaring waarom KPN zo gigantisch veel geld investeert in b38, maar het vervolgens nergens gebruikt.
Er loopt alweer ruim twee weken een nieuwe consultatie voor de wijziging van de 3,5 GHz band in het NFP, zie https://internetconsultatie.nl/nfpwijziging_3_5_ghz_band
EZK heeft bedacht om de 100 MHz voor private netwerken onderin de EU/EAA geharmoniseerde band (3400 - 3800 Mhz) te plaatsen (was eerst 100 MHz bovenin in 2019, toen 50 onderin en 50 bovenin in 2021), terwijl de huidige en vooral ook toekomstige gebruikers deze juist, net zoals in Duitsland, dit spectrum voor besloten netwerken liever bovenin geplaatst zien. Dat sluit ook aan op de 3,8 - 4,2 GHz band waarvoor momenteel in CEPT-verband wordt gekeken in hoeverre spectrum in die band met behulp van DSMS (Dynamic Spectrum Management en Sharing) kan worden ingezet voor private netwerken. Terwijl de politiek met zomerreces is, dus best een hete zomer op dit moment voor de thuisblijvers die een laatste poging gaan doen om EZK op andere gedachten te brengen…
Ik begrijp uit de documentatie dat er dus vooral van alles te doen is over de beschikbaarheid van apparatuur voor de onderste 100MHz. De keuze is dus tussen het geven van voordeel aan de MNO’s, of het geven van voordeel aan private partijen.
Wel interessant, want de aanpassing van het NFP lijkt dan op 1 December 2023 in te gaan. We zouden dus voor die datum al een veiling kunnen verwachten, waardoor de operators vanaf die datum live kunnen.
Ik lees net online dat het Ministerie van Defensie Burum ook niet op tijd gaat verlaten. Sept 2022 was de streefdatum. Zelfs in de brief net voor het zomerreces heeft de minister hier niet over gesproken, en nu komt het tijdens het reces naar boven ;-). De nieuwe planning lijkt wel precies aan te sluiten bij het verhuizen van InmarSat.
Het is ook een andere setup van Inmarsat, toch, die afluister “grote oren” in Burum? Misschien wordt de nieuwe geheime buitenlandse locatie daarvan ook Griekenland en gaat alles in 1x over straks. Financieel speelt Inmarsat het toch al erg handig, dit zou me niets verbazen.