Vraag: Is er een correlatie tussen hoogte van antennemasten en de onderlinge afstand van antennemasten voor 2G, 3G, 4G en 5G-netwerken? Of is er geen verband tussen afstand en hoogte ?
Geldt hoe hoger hoe beter en kun je daarmee in een stad het aantal plekken waar antennes zijn geplaatst reduceren tot 1 locatie?
Dit is een leuke om over te filosoferen, zelf heb ik ooit in de broadcastwereld gewerkt en daar is het een beetje: hoe hoger, hoe beter. Hoger betekent dat je met minder vermogen meer bereik hebt, even heel simplistisch uitgelegd. Ook heb je minder last van gebouwen.
Maar dat wil niet zeggen dat dit voor telefoonproviders ideaal is. Die kunnen in Rotterdam wel op de Zalmhaventoren een antenne zetten, maar hoe hebben de mensen daar direct beneden wel ontvangst? Dan moet je de antennes bijna onder een hoek van 85 graden naar beneden laten stralen. Of je kiest een andere antenne voor ontvangst daar. Dat is iets wat in de praktijk ook wel voorkomt, dat een antenne van verderop ergens iets beter is, doordat het signaal beter aankomt door zo’n hoek. Maar het is niet heel gebruikelijk.
In de vroege GSM-tijd, toen nog niet zoveel mensen belden, kozen providers inderdaad vaak voor een relatief hoge locatie, met relatief hoog vermogen om met zo min mogelijk antennes dekking te krijgen. Toen meer mensen een mobiel gingen gebruiken, was dit al minder evident. Ook bij GSM moest je de beschikbare frequentieruimte delen en betekende te weinig capaciteit dat je niet kon bellen of gebeld worden.
Dat laatste zie je nu ook. Een antenne heeft een beperkte capaciteit. Als je die met meer mensen deelt, wordt je dataverbinding lager en je telefoonverbinding minder betrouwbaar. Telefoonproviders kiezen daarom eerder voor meerdere antennes op relatief iets lagere plekken, dan één antenne op een heel hoge locatie. Met dat laatste zou je in een landelijk gebied nog wel wegkomen, maar in een iets grotere plaats loop je dan echt tegen de grenzen van het haalbare aan. De hogere afstand werkt ook niet mee, want dat kost je telefoon extra ‘kracht’ om terug te zenden.
Je kunt dan prima ontvangst hebben, maar een doorvoersnelheid of betrouwbaarheid die minimaal is. Iets dat veel mensen op vakantie tegenkomen en waar dan de forums van de telecomproviders vol mee staan. In de categorie: ik heb 3 streepjes 4G+ maar het werkt maar amper. Dat komt omdat in dunner bevolkte landen een antenne op een heuveltop vaak een enorm gebied doet. De ontvangst kan dan prima zijn, maar door de hogere afstand (en het delen met meer mensen) is de verbinding gewoon veel minder.
En ja: 4G/5G kan best een eindje komen als het moet. Ik kan me een T-Mobile storing herinneren, waarbij veel maar niet alle sites eruit lagen. Ik werk in het centrum van Rotterdam (destijds op de 7e verdieping) en had toen ontvangst van een site in Vlaardingen. Er was alleen weinig mee te doen.
Ik ben allerminst een expert, maar probeer het te beredeneren op de manier waarop ik het geleerd heb. De echte experts kunnen mij dan prima aanvullen.
Bij omroep moet je wel in vermogen omlaag als je de hoogte in gaat. Voorbeeld Ijsselstein 280 meter 100 kW werd 72 kW op 329 meter. De binnenhuis-dekking wordt dan minder. GSM: toen Libertel net begon kwam in Delft vaak regio 010 in beeld, een BTS op het Weena (NN) gebouw! Die kanalen waren daarna in de halve provincie niet meer te gebruiken… beetje jammer maar wel bereik met een beginnend netwerk. Met de 5000 sites die men tegenwoordig inzet is hoogte meestal niet meer interessant, behalve in landelijke gebieden, of om bereik op IJsselmeer of Noordzee te krijgen.
Een site voor in een stad is niet handig omdat daar bereik niet het probleem is maar capaciteit wel.
Als je hoger gaat loop je ook eerder tegen de ‘radiohorizon’ aan. Onze aarde is niet vlak, en de horizon heb je al snel in zicht. Voor een kilometer extra heb je wellicht een 100 meter hogere mast nodig. Er zijn formules om dit te berekenen. Ik heb een tijd geleden een project gedaan voor een open gebied, de gedachte was dat ze met een klein aantal masten en een ‘lage’ frequentie het wel zouden redden. Helaas, alleen radiogolven die heel lang zijn (korte golf) buigen met de aarde mee.
Dan heb je ook nog te maken met weersomstandigheden, waardoor je ineens onder ideale omstandigheden een radiozender uit Engeland hoort, wat natuurkundig eigenlijk niet zou kunnen, maar die weerkaatst in de hogere luchtlagen tegen een laag waarbij het temperatuur verschil heel groot is, een soort spiegel dus. Dat is nu weer het geval, als het overdag nog lekker warm is, en 's nachts koud, dan wil dit nog wel eens ontstaan. Maar dat is dan geen betrouwbare verbinding, soms heel goed, dan ineens weer weg.
Lang geleden werd P2000 uitgerold. We waren verbaasd dat we in het westen gewoon het signaal van de omgeving Arnhem oppikten. Die frequentie ligt rond de 170 MHz dus dat helpt wel.